Column: Tetterende parkieten op Aruba!

Mensen die enerzijds hun vakantie willen doorbrengen in de Caribische archipel en anderzijds groot liefhebber zijn van 'pagepaaiachtigen', hoeven doorgaans niet zo lang na te denken: zij vliegen rechtstreeks naar Kralendijk. Op het Nederlandse duikeiland zijn namelijk twee uitzonderlijke representanten uit de bovengenoemde vogel-orde te spotten, waarbij overigens alle zintuigen maximaal moeten worden ingezet om onderscheid te kunnen maken tussen beiden. De geelvleugelamazone en de Bonairiaanse maïsparkiet lijken namelijk sterk op elkaar. Maar als je je ogen goed de kost geeft zul je verschillen waarnemen in hun geelgroene verenpatroon en als je daarnaast je oren goed te luisteren legt zul je ook verschillen horen in hun vogelgekrijs. Op Aruba is het wat dat betreft een stuk makkelijker. De geelvleugelamazone is daar in het verleden jammerlijk genoeg uitgeroeid, de Arubaanse maïsparkiet daarentegen fladdert nog steeds frank en vrij rond op 'One Happy Island'.

Parkieten op Aruba.

ABC-eilanden maïsparkiet

De Arubaanse maïsparkiet wordt op Aruba 'prikichi' genoemd. De Bonairiaanse maïsparkiet en de Curaçaose maïsparkiet (die bestaat ook!) worden door de Papiaments sprekenden óók prikichi genoemd. Nu wordt het verwarrend. Dezelfde Papiamentse naam voor drie verschillende vogeltjes. Nou ja, verschillende vogeltjes. Het zijn alle drie ondersoorten van de Sint-Thomas parkiet. De verschillende prikichi’s hebben onder andere een afwijkend gekleurd verenkleed. Zo is de Arubaanse prikichi groen uit de verfspuiterij gekomen, waarbij de onderkant van de vleugels geel gespoten is. Verder is het opvallend dat de ogen omringd zijn met een gele kleur. De staart van de Arubaanse prikichi is óók groen gekleurd en vormt ongeveer de helft van zijn totale lengte. Het woord 'parkiet' betekent niet voor niets 'lange staart'.

De Arubaanse prikichi is een endemische ondersoort die verder nergens in de wereld voorkomt. Het zonovergoten eiland kent overigens nog een unieke ondersoort uit het vogelrijk: het Arubaanse holenuiltje! Helaas treedt er wel steeds meer vermenging op tussen de drie verschillende prikichi-soorten, waardoor de bloedlijnen steeds minder zuiver worden. Mensen proppen namelijk 'tamme' prikichi’s in vogelkooitjes op de afzonderlijke eilanden en gaan dan daar vervolgens fijn mee eilandhoppen. Op deze manier krijgt zo nu en dan een parkietje op een vreemd eiland zijn vrijheid terug en gaat dan naarstig op zoek naar een partner. Als een mannetjes Arubaanse prikichi op Bonaire een vrouwtjes Bonairiaanse prikichi tegen het lijf vliegt kan de vonk zomaar overslaan en zal een gemengd-vogel-huwelijk in no-time het levenslicht zien. Liefde maakt blind, ook in parkietenland. Uiteindelijk zal wellicht een nieuwe ondersoort ontstaan: de ABC-eilanden maïsparkiet

Boa’s

Prikichi’s hebben er een broertje dood aan om moederziel alleen over het landschap van Aruba te fladderen. Ze trekken het liefst de hele dag met hun maten op. En dan geen één of twee collega parkieten, maar een hele bubs. Een zwerm van prikichi’s kan aanzwellen tot wel meer dan honderd individuele exemplaren, die als een luidruchtige wervelwind over het Caribische eiland dendert. Want luidruchtig dat zijn ze. Als één prikichi zijn snavel opentrekt verlaat een loeihard krijsend geluid zijn keelholte. Als daarentegen honderd prikichi’s hun stembanden in beweging zetten, bereikt een tsunami van oorverdovende decibellen het menselijk gehoorzintuig! Ondanks deze luidruchtigheid hebben prikichi’s op Aruba meer vrienden dan vijanden. Helaas zijn de twee vijanden die ze wel hebben van groot formaat, heel groot formaat: mensen en boa’s.

Mensen pikken steeds meer van de natuurlijke habitat van de prikichi’s in en plempen het terrein dan vol met bebouwing voor eigen behoefte. Daarnaast roven stropers wilde prikichi’s uit de natuur om ze uiteindelijk als tamme prikichi’s hun levensdagen te laten slijten in nauwe vogelkooitjes. En dan zijn er nog de wurgslangen! Boa’s horen eigenlijk niet thuis op Aruba, maar voelen zich er inmiddels wel prima thuis. De boa’s zijn op het Benedenwindse Eiland bovenop de apenrots geklommen en hebben alle overige vertegenwoordigers van het Arubaanse dierenrijk keurig op hun menukaart gezet, inclusief de prikichi’s. Mensen hebben overigens niets te vrezen van de boa’s. Gelukkig vallen niet alle prikichi’s ten prooi aan bovengenoemde predatoren en kunnen ze zich met een gerust hart bezighouden met hun favoriete hobby’s: eten en baby-prikichi’s op moedertje aarde zetten.

Prachtige foto van een prikichi op Aruba.

Levenswijsheid

Prikichi’s bouwen hun nestjes in boomholtes en spelonken, maar kraken daarnaast ook graag andermans woning. Menselijke krakers nemen gebruik van het onroerend goed van een medemens zonder dat die medemens daar toestemming voor heeft gegeven en waarbij die medemens ook niet lijfelijk aanwezig is. Prikichi’s daarentegen treden gewoon een huisje binnen, waarbij het hen een zorg zal zijn of de eigenaar er blij mee is of er zelfs nog woont. De kraakpanden waar de prikichi’s het meest in geïnteresseerd zijn, zijn de termietenhopen.

Termietenhopen of termietennestjes zijn bouwseltjes waar de witte mieren – zo worden termieten op Aruba genoemd – jarenlang met veel bloed, zweet en tranen aan hebben lopen klussen, knutselen en rommelen. Dan sta je natuurlijk als ijverig termietenvolkje wel even raar te klappertanden als op een dag een wildvreemde parkiet zich doodleuk aan de poort meldt, met als boodschap dat hij zijn zinnen op het paleisje heeft gezet. Op Aruba wordt onder andere het volgende spreekwoord gebezigd: 'Komehein ta traha kas pa prikichi buta aden'. Als we dit letterlijk naar het Nederlands vertalen ontstaat de volgende zin: 'De termiet maakt zijn nest opdat de parkiet haar eigen eieren erin kan leggen'. Het spreekwoord kan op een positieve dan wel negatieve manier worden uitgelegd. Als iemand bijvoorbeeld bomen aanplant als natuurlijke erfafscheiding, zullen de buren daar ook van profiteren. Zij hoeven dan immers geen inspanning te leveren om hun tuin af te bakenen.

Meer informatie over vogels op Aruba

Bekijk het overzicht van de leukste columns over Aruba