Aruba, wrakduikers paradijs!

Binnen de Caribische archipel, die meer dan duizend eilanden omvat, heerst er een algemene consensus over welk eiland het meest aantrekkelijk is voor sportduikers. Als je met je hoofd langdurig onder water wil, koop je een vliegticket naar Bonaire. Op de kentekenplaten van de tienduizend voertuigen die op het Nederlandse duikeiland rondtuffen, prijkt niet voor niets de tekst Bonaire: Divers Paradise. Deze slogan snijdt hout. Nergens anders in de Caribische Zee zwemmen zoveel verschillende rifvissen als rondom Bonaire. Bovendien dobberen deze 369 verschillende vissoorten in een koraalrif dat al decennialang zeer goed beschermd wordt en daardoor, zeker als je dat vergelijkt met de andere eilanden die in de regio liggen, van zeer hoge kwaliteit is. Bonaire heeft maar één nadeel. Het eiland heeft geen toonaangevende wrakken binnen haar grenzen. Duikers zijn doorgaans dol op wrakken. Het geeft een extra spannende dimensie aan de sport. Bovendien werken de wrakken als magneten voor allerlei vormen van leven en dat is dan weer interessant voor duikers.

Een wrak voor de kust van Aruba.

Miljoen

De Caribische Zee die Bonaire omspoelt, heeft dus een gebrek aan wrakken, maar dat geldt zeker niet voor de rest van het blauwgekleurde deel van de aarde. Maar liefst één miljoen schepen en vliegtuigen hebben hun laatste rustplaats gevonden op de bodems van de oceanen en wereldzeeën die onze planeet rijk is. Echter een minuscuul deel van dit gigantische aantal wrakken is toegankelijk voor de duiksport. Het recreatieve duiken heeft namelijk een dieptegrens van ongeveer veertig meter. Het leeuwendeel van de wrakken ligt echter veel dieper en dus buiten het bereik van de liefhebbers van het wrakduiken. Professionele duikers daarentegen gebruiken een ander gasmengsel en kunnen daardoor verder afdalen in zee. Toch blijft ook voor hen de zee één groot mysterie die nog lang niet van plan is om al haar geheimen prijs te geven. Ongeveer 70% van de aarde bestaat uit water en 95% van al dat water is voor de mensen nog steeds onbekend terrein. We weten meer van de oppervlakte van de maan dan dat we van de vloeren van de oceaan weten!

Maianentrog

Op het diepste punt van de aarde, de Maianentrog die ten oosten ligt van de eilandengroep de Marianen, heerst op elf kilometer diepte een druk die duizend keer hoger is dan de atmosferische druk die wij dagelijks ervaren. Op de maan daarentegen heerst helemaal geen druk en kun je vrolijke skippybal-sprongen maken van meer dan drie meter. Tja, waar doe je liever onderzoek! Liefhebbers van het wrakduiken in het Caribische gebied zullen derhalve Bonaire links laten liggen en in een vliegtuig stappen dat koers zet naar Queen Beatrix International Airport op Aruba. Aruba is namelijk dé topbestemming voor het wrakduiken in de Caribische regio. Op de Arubaanse zeevloer liggen ongeveer twintig vliegtuig- en scheepswrakken die voor sportduikers toegankelijk zijn. Het meest tot het verbeelding sprekende wrak van Aruba is de Antilla.

Polderen

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak vluchtten alle Duitse koopvaardijschepen naar neutrale havens. Ook de Duitse vrachtvaarder de Antilla, die op de terugreis was van de Verenigde Staten naar Duitsland, ging snel voor anker voor de kust van Aruba. Echter toen de Duitsers op 10 mei 1940 Nederland binnenvielen verloor, het tot het grondgebied van het Koninkrijk der Nederlanden behorende Aruba, zijn neutrale status en werd het in een keer onderdeel van de geallieerden. Nederlandse mariniers gaven vervolgens de Duitse kapitein van de Antilla de opdracht om zich snel over te geven. De kapitein stribbelde echter tegen en wilde meer bedenktijd om zijn opties te overwegen. En die bedenktijd kreeg hij! In die tijd hadden de Nederlandse autoriteiten namelijk het poldermodel al op de troon geschoven. Iedereen moest tevreden zijn; het aan zijn achterban kunnen uitleggen.

Antilliaanse vrouw

De volgende dag stond de bemanning en kapitein echter keurig op het strand en lag het schip op de bodem van de Caribische Zee. De Duitse Kapitein vond het een beter idee om zijn schuitje ’s nachts te laten zinken in plaats van het de volgende dag te moeten overleveren aan de vijand. Ironisch genoeg betekent Antilla letterlijk Antilliaanse vrouw. Deze Antilliaanse vrouw was dus op het verkeerde moment op de verkeerde plek en had daardoor een kort leven. De Antilla had zelfs een extreem kort leven. Slechts tien maanden. Op 15 juli 1939 voer het splinternieuwe bootje vanaf een Hamburgse scheepswerf om zogezegd in de lente van 1940 door haar eigen bemanning tot zinken te worden gebracht en om verder door het leven te moeten als wrak. De Duitse eigenaar heeft dus weinig plezier aan zijn nieuwe aanwinst mogen beleven, maar de honderdduizenden wrakduikers die de afgelopen zeventig jaar haar onder water hebben mogen aanschouwen des te meer.

Aruba is een paradijs voor wrakduikers.

Spookschip

Met een lengte van 121 meter is de Antilla het op twee na grootste scheepswrak in het Caribische gebied. Het schip is in tweeën gebroken en ligt slechts 450 meter uit de kust. Het wrak is dus binnen enkele minuten al zwemmend of snorkelend te bereiken. Antilla is enorm geliefd. Ook bij de Arubaanse sportduikers zelf. Duikers die het wrak al honderden keren bedoken hebben, ontdekken steeds weer nieuwe delen en raken nooit verveeld. Het schip ligt in ondiep water waardoor zelfs een deel niet verdwenen is uit het zicht. Doordat het voor een deel ook aan de oppervlakte ligt, is het wrak behalve voor duikers ook voor zwemmers en snorkelaars makkelijk toegankelijk. De top van de mast en een deel van de brug liggen boven het water en vormen de twee kunstmatige eilandjes die landingsplaatsen vormen voor pelikanen en zeemeeuwen. Deze eilandjes lijken wel twee zandstrandjes, maar de witte kleur hebben ze danken aan de ontlasting van de vogels.

Snoepwinkel

In de loop van de tijd is de Antilla zelf een koraalrif geworden. Hersenkoraal, hoornkoraal, sterkoraal, vuurkoraal, sponsdieren en anemonen hebben allemaal wortelgeschoten op de relingen van de vrachtvaarder. Paarse buissponsdiertjes staan zelfs als miniatuur kanonnetjes op het voordek van de Antilla mee te deinen met de zeestroming. Koraal trekt op zijn beurt weer vissen aan en die zijn dan ook massaal gekomen. Barracuda’s, murenen, kreeften en talloze koraalvissen vechten op het kunstmatige rif om de beste stekjes. Sportduikers voelen zich rondom de Antilla hierdoor net kleine kleuters die worden losgelaten in een snoepwinkel. Om te beginnen dobberen ze rond in een spookachtig decor waarin de hoofdrol is weggelegd voor een reusachtig schip. Daarnaast vervullen duizenden visjes en andere zeebewoners in deze ijzingwekkende entourage hun bijrollen met verve.

Stalen karkas

De Antilla is inmiddels ruim zeventig jaar gemarineerd in de Caribische Zee en dat begint zijn tol te eisen. Door het gebrek aan schilderonderhoud verloor het schip in de loop van de tijd zijn beschermlaagje en heeft het zoute zeewater directe toegang gekregen tot het stalen karkas. De Antilla is een bonk roest geworden. Stalen constructies zijn solide en betrouwbaar. Roestige bouwwerken daarentegen zijn fragiel en onvoorspelbaar. Sinds een paar jaar is het dus niet meer veilig om door het wrak heen te zwemmen. Dat is wel jammer. Voor de duikers begon namelijk het ultieme avontuur nadat ze het schip waren ingezwommen en de honderden verschillende ruimtes konden gaan verkennen. Aan dit privilege heeft de Antilliaanse dame in ruste, na zeventig jaar maar een einde gemaakt!

Meer informatie over wrakduiken op Aruba

Bekijk het overzicht van de leukste columns over Aruba